Tworzenie fabuły za pomocą metody płatka śniegu
Let it snow! 
Metoda płatka śniegu to popularna technika tworzenia fabuły opracowana przez Randy’ego Ingermansona – amerykańskiego pisarza, fizyka teoretycznego i nauczyciela kreatywnego pisania w jednej osobie (przy okazji ze sporym poczuciem humoru, co odkryłam, odwiedzając jego stronę). Opiera się na stopniowym rozwijaniu pomysłu na historię, analogicznie do formowania się płatka śniegu – zaczynając od prostego rdzenia i sukcesywnie dodając szczegóły. Wyobraź sobie płatek śniegu – z prostego kształtu wyrasta misterny, skomplikowany i unikalny wzór. Podobnie można rozwijać fabułę książki – od pojedynczego zdania i ogólnych założeń do pełnowymiarowej powieści.
Nie każdy autor lubi się trzymać sztywnych reguł, więc podobnie jak w przypadku innych technik tworzenia fabuły (np. Podróży bohatera albo Schematu trzech aktów), narzędzie to docenią szczególnie pisarze planujący oraz początkujący adepci pióra, którzy dzięki niemu mogą uniknąć przytłoczenia i chaosu. Jednocześnie, dzięki stworzonym za pomocą tej metody materiałom, można w przyszłości ułatwić sobie pracę na etapie przygotowywania propozycji wydawniczej czy kampanii promocyjnej.
Na początku było zdanie
Pierwszym etapem metody płatka śniegu jest ubranie w słowa swojego pomysłu na historię. Zacznij od pojedynczego zdania, będącego podstawą Twojej przyszłej (o)powieści i odpowiadającego na pytanie: „O czym to jest?”.
Przykłady:
Mulan:
„Młoda dziewczyna, pragnąc ocalić rodzinę, przebiera się za mężczyznę i wyrusza na wojnę, gdzie odkrywa w sobie siłę i odwagę, by odmienić losy swojego kraju.”
Harry Potter:
„Osierocony chłopiec dowiaduje się, że jest czarodziejem i wkracza do świata magii, by zmierzyć się z mrocznym wrogiem, który odebrał mu rodziców.”
Władca Pierścieni:
„Młody hobbit zostaje wybrany, by zniszczyć pradawny pierścień o ogromnej mocy, od którego zależą losy całego świata, a w swojej podróży musi pokonać własne słabości i przeciwności losu.”
Skup się na głównym bohaterze – pokaż, kim jest i do czego dąży lub z czym się mierzy. Im krótsze zdanie, tym lepiej.
Co dalej?
Metoda płatka śniegu składa się z 10 kroków. Każdy etap rozwija poprzedni, umożliwiając twórcy systematyczne dodawanie kolejnych warstw szczegółów. Dzięki temu można sukcesywnie, krok po kroku, budować strukturę opowieści, porządkując proces twórczy i nadając fabule spójność.
Oto zarys kolejnych etapów metody Randy’ego Ingermansona:
Krok 2: Napisz pierwszy akapit
Rozwiń jedno zdanie w akapit (około 5 zdań), zawierający początek, trzy kluczowe wydarzenia (zwroty akcji) i zakończenie historii.
Krok 3: Stwórz zarys postaci
Opisz bohaterów. Dla każdej postaci zanotuj kolejno:
- imię,
- jej krótką (najlepiej jednozdaniową) historię (tło postaci),
- motywację (na czym jej zależy),
- cel (do czego dąży),
- konflikt (co uniemożliwia jej osiągnięcie tego celu),
- zarys przemiany (jak zmieni się postać w toku historii, czego się nauczy itp.).
Na koniec podsumuj zgromadzone na temat bohatera informacje w jednym akapicie.
Krok 4: Rozbuduj akapit
Rozwiń każdy zdanie z akapitu z etapu 2 w osobne akapity, tworząc w ten sposób szkielet fabuły.
Krok 5: Wejdź w cudze buty
Poświęć czas na opisanie fabuły opracowanej w poprzednim kroku z punktu widzenia poszczególnych bohaterów. Przyjrzyj się temu, jak poszczególne postacie przeżywają wymyśloną przez Ciebie historię, jakie emocje im towarzyszą, co nimi kieruje, do czego dążą, jakie mają ze sobą powiązania. Możesz stworzyć osobne streszczenia wydarzeń powieści dla każdego bohatera. Czas, jaki poświęcisz na ten czy inne etapy tworzenia powieści, zaowocuje w przyszłości.
Krok 6: Uzupełnij szkielet powieści
W tym kroku wróć do etapu 4 i rozwiń każdy z akapitów do pełnej strony.
Krok 7: Rozbuduj postaci
Teraz wróć do bohaterów i skoncentruj się na rozwinięciu i pogłębieniu ich wcześniejszych biogramów, szczegółowo opisując wszystko, czego można się dowiedzieć o każdej postaci. Uwzględnij takie elementy, jak np. wygląd, przeszłość, cele i motywacje, ale przede wszystkim ich przemianę wewnętrzną. Skup się na tym, jak doświadczenia zmieniają sposób myślenia i działania bohaterów oraz jak to wszystko wpływa na rozwój fabuły.
By ułatwić sobie pracę w tym etapie, możesz posiłkować się moim Szablonem tworzenia postaci, do czego serdecznie Cię zachęcam.
Krok 8: Stwórz spis scen
Wróć do etapu nr 6 i na jego podstawie opracuj listę scen, streszczając, co dzieje się w każdej z nich. Zadbaj o to, by łączyły się w logiczną sekwencję wydarzeń. Aby ułatwić sobie pracę, Ingermanson radzi skorzystać z pomocy arkusza kalkulacyjnego i stworzyć w nim trzy kolumny:
- nazwa sceny,
- uczestnicy sceny,
- opisywane wydarzenia.
Według niego taki sposób świetnie się sprawdza, bo pozwala na ogarnięcie jednym rzutem oka całej linii wydarzeń. Dzięki temu można z łatwością zmieniać kolejność scen, jeśli zajdzie taka potrzeba. Łatwiej też dostrzec ewentualne luki fabularne lub niepotrzebne fragmenty, które nic nie wnoszą do całości.
Krok 9: Przygotuj opisy scen z punktu widzenia bohaterów (krok opcjonalny)
Jeśli masz jeszcze siłę 
, przygotuj opisy wszystkich scen tak, jakby były widziane oczami Twoich postaci. Możesz też umieścić w nich dialogi, jeśli masz na nie pomysły.
Krok 10: Napisz pierwszy draft powieści
Na tym etapie masz już gotowy szkielet historii i możesz wreszcie przejść do pisania. Na podstawie dotychczasowego planu napisz pierwszą – surową wersję swojej opowieści.
Kilka słów na zakończenie
Jak widać, metoda płatka śniegu wymaga sporo pracy, jednak myślę, że trud ten może zaowocować w przyszłości – na etapie pisania, wydawania czy promowania książki.
Ważne jest, by traktować tę metodę jako pomoc, a nie ograniczenie. W miarę, jak będziesz działać, realizując kolejne kroki płatka śniegu, możesz wielokrotnie wracać do poprzednich etapów, wprowadzać zmiany, poprawki i modyfikacje, które wzbogacą Twoją opowieść. Nie trzymaj się sztywno tego, co stworzysz w ramach tej techniki, nie staraj się, by Twoje notatki były perfekcyjne (nie o to tu chodzi!), potraktuj to raczej jak burzę mózgów i postaw na kreatywność i zabawę.
Osobiście nie korzystałam wcześniej z tego narzędzia i przyznaję, że nieco przeraża mnie jego czasochłonność, z drugiej jednak strony kusi, żeby kolejną książkę zaplanować, przynajmniej częściowo, wspomagając się tą techniką. Myślę, że mogłaby wiele wnieść do mojej dotychczasowej strategii planowania powieści.
Każdy pisarz ma swój unikalny styl pracy, więc jeśli metoda płatka śniegu nie sprawdzi się w Twoim przypadku, nie zniechęcaj się. Możesz spróbować innej metody tworzenia fabuły, np. Podróży bohatera czy Schematu trzech aktów. Po prostu eksperymentuj, dostosowuj i baw się procesem twórczym 😊.
Więcej informacji o tej metodzie znajdziesz u źródła.
Zdjęcia pochodzą ze strony unsplash.com
Wspaniałe, że jesteś z powrotem! Może się uda zastosować tę metodę również do wycinka książki? Chętnie skorzystam z tej niej do przygody, ktorą planuję w środkowej części mojej książki. Uściski!
Dziękuję 🙂 Myślę, że jak najbardziej można skorzystać z tej metody nawet w skali mikro. Grunt to być elastycznym 🙂